شاخص های بورس چیست؟ معرفی انواع شاخص های بورس

جمعه ۹ خرداد ۱۳۹۹


شاخص های بورس عبارتی است که حتی اگر تا به حال در بازار بورس هیچ فعالیتی هم نداشته باشید ممکن است بار ها از اخبار یا رسانه های مختلف به گوش شما خورده باشد که مثلا شاخص بورس امروز با رشد n درصدی مواجه بوده است و یا به میزان n واحد افت کرده است. 
سوال بسیاری از افرادی که به تازگی وارد بازار بورس شده اند و یا قصد ورود به این بازار را دارند این است که این شاخص های بورس چیست و چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می دهد؟
برای سرمایه گذاری و افزایش درآمد از بازار های مختلف سرمایه گذاری از جمله بورس لازم است تا سرمایه گذاران ، بازار مورد نظر خود را به خوبی ارزیابی کنند و توانایی تحلیل آن را داشته باشند تا بتوانند بهترین عملکرد را در آن بازار داشته باشند.
در بازار بورس نیز اطلاعاتی از قبیل آمار فروش شرکت های مختلف ، حجم و ارزش معاملات ، تغییرات نرخ ارز ، میزان ورود و خروج اشخاص حقیقی و حقوقی و ... داده هایی هستند که لازم است سرمایه گذاران با آنها آشنا باشند تا بتوانند این بازار را به خوبی ارزیابی کنند.
اما یکی از مهم ترین داده های موجود در بازار بورس که در اثر معاملات بازار به طور روزانه تغییر می کند شاخص های بورس است که انواع مختلفی از آن در حال حاضر وجود دارد و تحلیل و بررسی درست آنها می تواند منجر به افزایش دارایی و کسب سود بیشتر از بازار بورس شود.
در ادامه این مقاله قصد داریم به معرفی شاخص های بورس بپردازیم و نقش هرکدام را در بازار بورس بیان کنیم.
پس اگر علاقه مند به سرمایه گذاری در بازار بورس هستید و آشنایی زیادی با مفهوم شاخص های بورس ندارید با ما همراه باشید.

شاخص بورس چیست؟

شاخص بورس عددی است که وضعیت کلی بازار بورس را بیان می کند و روند صعودی یا نزولی آن را نشان می دهد.
هنگامی که فعالان اقتصادی ، موسسات مالی و دولتی ، رسانه های اجتماعی و ... بخواهند در مورد رونق یا رکود بازار بورس صحبت کنند ، تغییرات شاخص بورس را در بازه های زمانی مختلف مورد ارزیابی قرار می دهند.
همانطور که اطلاع دارید بنا بر نیاز های مختلف سرمایه گذاران امروزه ما چندین شاخص مختلف در بورس داریم که هر کدام بیانگر جنبه خاصی از بورس هستند و اطلاعات مختلفی را در اختیار ما قرار می دهند.
معرفی انواع شاخص های بورس
در بازار بورس اوراق بهادار تهران شاخص های مختلفی وجود دارد که سهم داران از آن ها برای سرمایه گذاری یا خرید و فروش سهم ها استفاده می کنند.

در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:

•    شاخص کل بورس

شاخص کل بورس یکی از پرکاربرد ترین شاخص های بورسی است و در واقع همان شاخصی است که بار ها از اخبار یا رسانه از آن به عنوان شاخص بورس تهران نام برده می شود.
این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است.
به بیان دیگر نوسانات شاخص کل نشان دهنده میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است.
شاخص کل بورس میزان سود نقدی پرداختی به سهام داران را نشان نمی دهد.
بر طبق فرمول محاسبه شاخص کل ، هر چقدر شرکت ها سرمایه و سهام بیشتری را به خود اختصاص دهند تاثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند داشت.

•    شاخص قیمت

شاخص قیمت نیز یکی از اصلی ترین انواع شاخص های بورس است که تفاوت اصلی آن با شاخص کل این است که در شاخص قیمت تنها قیمت سهام شرکت های بورسی در فرمول مورد محاسبه قرار می گیرد اما در شاخص کل علاوه بر قیمت ، سود پرداختی سالیانه شرکت ها نیز در محاسبه شاخص لحاظ می شود.
شاخص قیمت روند کلی سهام تمامی شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار را نشان می دهد.
در این شاخص نیز همانند شاخص کل هرچه شرکت بزرگتر باشد تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.

•    شاخص هم وزن

در شاخص هم وزن بر خلاف شاخص های قبلی ، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس بدون در نظر گرفتن کوچک یا بزرگی آنها به یک اندازه در محاسبه شاخص بورس کل سهیم هستند.
این شاخص از تاریخ 5 اسفند ماه سال 1393 توسط سایت مدیریت بورس در دسترس عموم افراد قرار گرفت و علت محاسبه آن نیز در خواست برخی از فعالان اقتصادی مبنی بر واقعی نبودن شاخص کل بود.

 

•    شاخص سهام آزاد شناور

یکی دیگر از انواع شاخص های بورس شاخص سهام آزاد شناور است که جزو شاخص های پرکاربرد به حساب می آید.
به قسمتی از سهام شرکت ها که صاحبان آن ها قصدی برای مدیریت در شرکت ندارند و فقط برای خرید و فروش سهام وارد معملات آن سهم می شوند ، سهام شناور آزاد گفته می شود.
بنابر تعریف دیگر می توان گفت که میزان سهامی از شرکت ها که در اختیار سهام داران حقیقی قرار می گیرد و مرتبا در بازار خرید و فروش می شود ، سهام شناور آزاد نام دارد.
با وجود شباهت این شاخص به شاخص کل اما تفاوتی نیز بین آنها مشاهده می شود و آن این است که در شاخص سهام آزاد شناور هنگام وزن دهی شرکت های موجود در سبد شاخص به جای استفاده از کل سهام منتشر شده تنها از سهام شناور شرکت ها استفاده می شود.

 

•    شاخص صنعت و شاخص مالی

کلیه شرکت هایی که در بورس اوراق بهادار حضور دارند به دوبخش صنعتی و مالی تقسیم می شوند.
در بخش صنعتی شرکت های تولیدی و صنعتی نظیر پتروشیمی ، سیمان ، مخابرات ، خودروسازی و ... حضور دارند و در بخش مالی نیز شرکت های سرمایه گذاری ، بانک ها بیمه و... قرار دارند.
همانطور که از اسم آنها نیز مشخص است شاخص صنعت بیانگر میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال در بخش تولیدی و صنعتی و شاخص مالی نیز نشان دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال در زمینه مالی است.

•    شاخص 50 شرکت برتر    

هر سه ماه یک بار فهرستی از شرکت های فعال تر بر اساس میزان نقد شوندگی سهام توسط بورس منتشر می شود.
هر شرکتی که سهامش در بورس راحت تر و سریع تر خرید و فروش شود نقد شوندگی بیشتری دارد.
شاخص 50 شرکت برتر میانگین قیمت سهام این 50 شرکت را نشان می دهد که طی این مدت سود و قیمت آنها چه تغییری کرده است.

 

جمع بندی

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد برای سرمایه گذاری در هر بازاری لازم است اطلاعات کاملی از آن بازار داشته باشیم تا بتوانیم به خوبی آن را تحلیل کنیم.
شاخص های بورس نیز یکی از مهم ترین داده هایی هستند که لازم است تمامی سرمایه گذاران بورس با آن آشنا باشند و توانایی ارزیابی شاخص های مختلف را کسب کنند.
اما بهتر است توجه داشته باشیم که افزایش شاخص کل ، لزوما به معنای سود دهی سهام همه شرکت های حاضر در بورس نیست و بالعکس.
زیرا همانگونه که شاره کردیم شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی بورس است و ممکن است علیرغم رشد قابل توجه شاخص کل بورس سهام تعدادی از شرکت ها با افت قیمت مواجه بوده است.
بنابراین سرمایه گذاران نباید تنها به رشد یا افت شاخص کل بورس اتکا کنند و بدون بررسی کامل در مورد ارزش سهام مورد نظر خود اقدام به سرمایه گذاری کنند.

نویسنده: باقری
نظرات کاربران

شما میتوانید نظر خود را در مورد این مطلب بیان کنید.

ایمیل شما منتشر نخواهد شد.
حروف بزرگ و کوچک یکسان است.