بهروزرسانی نرخ ارز و قیمت سکه: ۱۴۰۱-۰۲-۰۵ | April 25, 2022
۰۲۱۲۶۷۰۸۷۲۲ | ۰۲۱۲۶۷۰۸۸۷۱
منو های سایت
سامانه نیما یا همان نظام یکپارچه‌ی معاملات ارزی با هدف تسهیل در تامین ارز، ایجاد فضای امن برای خریداران و فروشندگان ارز و برقراری فضای رقابتی بین صرافان برای تامین ارز، در تاریخ ۳ اردیبهشت ۹۷ به طور رسمی کار خود را شروع کرد. در این سامانه ، متقاضیان ارز که همان واردکنندگان کالا و خدمات بوده و عرضه کنندگان ارز که همان صادرکنندگان کالا و خدمات می باشند. در سامانه جامع تجارت، بازرگانان ثبت سفارش می کنند و در سامانه سنا، صرافان در آن درخواست‌های خرید و فروش ارز را مشاهده می کنند. ارتباط برقرار کرده است. سامانه نیما میان این دو سامانه پیوند برقرار کرده است.
بر اساس آمار صندوق بین‌المللی پول، در سال گذشته نزدیک به ۲۷ میلیارد دلار سرمایه از ایران خارج شده است. این ارز به چند روش می تواند از کشور خارج شده باشد، اول اینکه صادراتی انجام شده و ارز آن به کشور برنگشته است و دوم اینکه کالایی ثبت سفارش شده اما به کشور وارد نشده است. این موضوع اهمیت این سامانه را مشخص می سازد که با هدف یکپارچه سازی نظام ارزی به وجود آمده است. این سامانه به اطلاعات پراکنده نظم می دهد. ورود و خروج ارز که به درستی شناسایی نمی‌شود را شناسایی می‌کند. یعنی زمانی ارز به دست فردی که صادرات انجام داده می رسد که فردی دیگر می خواهد واردات انجام دهد. این سامانه با همکاری صرافی‌ِ بانک‌ها آغاز به کار کرده است.
مشکل اقتصاد ایران، آزاد نبودن آن است. هرجایی از دنیا که اقتصاد آزاد نباشد، بخشی از بازار از حالت شفاف و قانونی خارج خواهد شد و بازار سیاه به وجود خواهد آمد. اما اگر اقتصاد آزاد باشد عرضه و تقاضا خودش تنظیم می شود، درغیر این صورت قسمتی از عرضه و تقاضا وارد بازار سیاه خواهد شد. صرافی‌ها نیز بخشی از این بازار غیر شفاف را تشکیل خواهند داد.در بازار و صرافی‌های آزاد نرخ دلار شناور است. سامانه نیما نمی تواند با بازار آزاد مقابله کند. وقتی صادر کننده شاهد تفاوت قیمت ارز در بازار آزاد و این سامانه باشد، ترجیح می‌دهد یا کالای خود را اصلا صادر نکند یا اگر صادرات انجام می دهد، پول بدست آورده را از طریق قاچاق وارد کند. این سامانه برای شفاف سازی و نظم دهی بسیار خوب است.
بازرگانان درخواست تامین ارز خود که شامل اطلاعاتی نظیر مشخصات کلی درخواست خرید ارز، اطلاعات ارز درخواستی، مشخصات حساب مقصد برای حواله، مشخصات متقاضی و ... می باشد را با مراجعه به سامانه جامع تجارت، ثبت می کنند. پس از ثبت سفارش و با توجه به هماهنگی صورت گرفته بین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت، این اطلاعات برای تامین کنندگان مجاز یا همان صرافی ها نمایش داده می‌شود. صرافی ها پس از مشاهده درخواست ها، پیشنهاد و قیمت خود را برای ارز مورد نیاز می دهند و بازرگان بهترین و مناسب ترین پیشنهاد را انتخاب کرده و پس از واریز به حساب تایید شده در سامانه، فرایند تامین ارز تکمیل می شود. برای پرداخت وجوه بین بازرگان و صراف‌ها، در این سامانه امکان پرداخت الکترونیکی نیز در نظر گرفته شده است اما باتوجه به حجم بالای تراکنش‌ها و بالا بودن مبالغ فعلا سامانه ساتنا درنظر گرفته شده است.
متقاضیان ارز که همان واردکنندگان کالا و خدمات هستند
عرضه کنندگان ارز که همان صادرکنندگان کالا و خدمات هستند
واسطه گران شامل بانک‌ها و صرافی‌ها که منابع را از سمت عرضه‌کنندگان به متقاضیان هدایت می‌کنند.
سیاست گذار که بر اساس پیش‌بینی منابع و مصارف، نرخ، دامنه‌ی آزادی نرخ، اولویت‌ها و سقف مصارف را از طریق سامانه کنترل می‌کند.
در ابتدای شروع به کار، ثبت درخواست ها برای ارزهای یورو و یوآن امکان پذیر بود اما رفته رفته امکان ثبت درخواست برای تمامی ارزها به جز وون کره جنوبی، بات تایلند و ین ژاپن فراهم شد. در این سامانه برای مسافران خارج از کشور، دانشجویی و درمانی و سایر موارد نیز ضوابطی برای تأمین ارز فراهم شد. به طور کلی این طرح با همکاری صرافی بانک ها کلید خورد و در آینده ای نزدیک و فراهم شدن شرایط لازم، صرافی های غیربانکی نیز به این سامانه می پیوندند.این سامانه عملیات واردات و صادرات را شفاف می کند و می‌تواند جایگزین تصمیم گیری‌های یک شبه شود. حتی دولت هم می‌تواند طبق آن برنامه ریزی کند اما نکته مهمی که مورد توجه مسئولان و برنامه ریزان است، نرخ گذاری در این سامانه است. نمی‌توان از بازرگانان و صرافان انتظار داشت که با نرخ یکسان در امر واردات و صادرات کار کنند، زیرا آنها از فعالان اقتصادی هستند و منفعت مالی برایشان مهم است.
سامانه سنا درگاهی است که صرافی ها باید معاملات روزانه ارزی خود را در آن ثبت کنند. آدرس اینترنتی سامانه سنا www.cbifs.com/sana می باشد. تمامی صرافان موظف هستند که معاملات ارزی انجام شده خود را در سامانه سنا یا سامانه نظارت ارز ثبت کنند و اگر تخلفی کنند یا در ثبت معاملات خود کوتاهی کنند بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با آنها برخورد خواهد کرد.
از مزایای استفاده از نیما یا همان نظام یکپارچه معاملات ارزی می توان به دسترسی تجار به طیف گسترده‌ای از صرافی‌های بانکی و تضامنی اشاره کرد. همچنین سامانه نیما رقابت سالمی بین صرافی‌های موجود در این سیستم ایجاد می کند. خریداران و فروشندگان به وسیله این سامانه می توانند در محیط الکترونیک، فرآیندهای ارزی خود را با توجه به نیازهایشان انجام بدهند. در اولین گام همۀ صرافی ها به عنوان فروشنده ارز و وارد کننده برای تامین نمودن ارز کالاهای وارداتی به عنوان متقاضی خرید ارز به شمار می روند. این سامانه برای سیاست گذاران مدیریت بازار ارز را فراهم نموده و همچنین برای متقاضیان ارز امکان فعالیت های روشن و دقیق را محیا کرده است. در صورتی بازرگان ها می خواهند سفارش های غیربانکی شان را ثبت کنند باید به سامانه جامع تجارت مراجعه نمایند. سامانه نیمه توسط بانک مرکزی راه اندازی شده تا هرگونه فعالیت در جهت تامین ارز و سفارش های غیر بانکی به راحتی انجام شود.
