اگر مقالۀ قبل که تورم چیست و انواع آن به زبان ساده ؟ [ قسمت 1] بود را مطالعه کرده باشید با تورم و انواع آن آشنا شده اید.
حال در ادامه به بررسی مزایا و معایب تورم، دلایل اقتصادی و غیراقتصادی ایجاد تورم، معنای نقدینگی و رابطۀ آن با تورم، راه های مبارزه با تورم و نرخ تورم ایران در سال ۹۷ پرداخته ایم، با ما همراه باشید.
تورم در حدود ۲ الی ۳ درصد نه تنها مضر نیست بلکه نشانه توسعه اقتصادی کشور می باشد از دیگر مزایای تورم میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
الف) در ابتدا قدرت خرید پول پایین می آید ولی بعد از آن میزان تولید بالا میرود تا با رسیدن به ثبات به حالت طبیعی خود باز گردد، بنابراین این باعث افزایش تولید داخلی در کشور میشود.
ب) در بیشترین حد تورم کارخانه ها و موسسه ها و برنامه های اساسی و اقتصادی شکل میگیرند.
ج) در آخر باید اشاره کرد که فرهنگ تولید به کمک فشار تورم توسعه و گسترش پیدا میکند.
۱. افزایش تورم باعث بی ارزش شدن پول ملی کشور می شود.
۲. تولید کنندگان از خریدن مواد اولیه کالاها خودداری کرده و سرمایه خود را صرف این کار نمی کنند، چرا که در این دوران کارهای دلالی بسیار رواج پیدا می کند، به همین خاطر تولیدکنندگان یا بیکار می شوند و یا روی به کار دلالی می آورند تا بتوانند اندک درآمدی از این راه داشته باشند.
۳. در زمانی که با افزایش تورم مواجه هستیم، درآمد به صورت ناعادلانه ای تقسیم می شود؛ افرادی که در ابتدا سرمایه های غیر نقدی زیادی دارند، با افزایش تورم و گذر زمان، سرمایه آنها هم افزایش پیدا میکند و ثروتمندان را ثروتمند تر می کند، در مقابل افرادی که در ابتدا سرمایه کمی و یا نقدی دارند، به مرور زمان با افزایش تورم سرمایه خود را از دست میدهند و روز به روز ضعیف تر و فقیرتر می شوند.
۴. تورم موجب افزایش قیمت اجناس در تجارت بین المللی می شود که نتیجه آن، کاهش میزان صادرات و افزایش واردات در کشور است.
علل تورم به ۲ دسته تقسیم می شوند:
الف) دلایل اقتصادی ایجاد تورم
۱. واردات بیاساس
۲. اعتبارات بانکی بیش از حد
۳. بی توجهی به بخش تولید
۴. افزایش حجم پول در حال گردش
۵. صنایع مونتاژ
۶. ناسالم بودن نظام توزیع
۷. وجود دلالان و واسطهها در اقتصاد کشور
۸. صدور کالاهای مورد نیاز جامعه در خارج
۹. افزایش بی از اندازهی هزینه های دولت
۱۰.هماهنگ نبودن بخش های مختلف تولید
ب) دلایل غیر اقتصادی ایجاد تورم
۱. ترس از آینده
۲. وقوع حوادث اجتماعی یا سیاسی مانند: جنگ، کودتا و...
۳. ترویج فرهنگ مصرفگرایی
۴. بلایای طبیعی مانند: سیل، زلزله، خشکسالی و...
۵. سودجویی و منفعت طلبی بیش از حد اعضای جوامع
همهی موارد فوق از علل تورم بوده که در بازههای زمانی مختلف تاثیر بسیاری زیادی بر نوسان نرخ تورم کشورهای مختلف داشتهاند.
در زمان گرانی، عدهای فکر میکنند که دولت به راحتی با چاپ اسکناس می تواند حقوق ها را چند برابر کرده و قدرت خرید مردم را افزایش دهد. فرض کنید در یک اقتصاد ۲ کالا به قیمتهای ۴۰ تومان و ۶۰ تومان وجود دارد، با این حساب ۱۰۰ تومان نقدینگی در بازار وجود دارد که فرض می کنیم متعلق به فرد الف است.
فرد، یک حساب بلند مدت یک ساله با نرخ سود ۲۰ درصد در بانک باز میکند اگر بانک نتواند این پول را وارد چرخه اقتصادی کند و کالای تولید نشود، نمیتواند سود مشتری را پرداخت کنند و مجبور میشود از بانک مرکزی قرض کند. بانک مرکزی با مصوبه دولت ۲۰ تومان پول چاپ میکند تا سود و اصل پول مشتری پرداخت شود.
اکنون فرد با ۱۲۰ تومن پولش وارد بازار شده و دو کالا را به قیمت ۱۰۰ تومان میخرد اما دیگر هیچ کالایی به ازای با باقی ماندهی پولش وجود ندارد. در اینجا با توجه به کمبود کالا برای ۲۰ تومان پول، قیمت کالاها افزایش می یابد و کالا به قیمت های ۵۰ و ۷۰ تومان تغییر میکند.
حالا فرد مجبور است کالا ها را به قیمت ۱۲۰ تومان خریداری کند، بدون آنکه پولی برایش باقی بماند. بنابراین چاپ پول بی پشتوانه باعث افزایش نقدینگی و در نتیجه ایجاد تورم میشود. این مطلب تنها یکی از علت های رشد نقدینگی از بحران سیستم های غیر بانکی و موسسات پولی بوده که نقش مهمی در افزایش نقدینگی دارد.
این راهکارها به 2 دسته تقسیم می شوند :
۱. سیاست های درآمدی : در سیاست های درآمدی دخالت مستقیم در بازار ارز و عوامل تولید کننده تورم کنترل می شود این روش خیلی کاربردی نمی باشد چرا که در آن مناطق زیادی نیاز به اصلاح دارند.
۲. سیاست های پولی و مالی : در این روش هدف محدود کردن تقاضای کل میباشد؛ این کار از طریق جمع آوری پول به صورت سرمایه های غیر نقدی انجام می گیرد. (سیاست های انقباضی)
بله یکی از کشورهایی که توانسته تورم را به طور کامل ریشه کن کند آلمان است؛ کشور آلمان در بازسازی اقتصاد کشور خود موارد مانند: حاکمیت مربع سحرآمیز ثبات پولی، تعادل تراز پرداخت ها، اشتغال کامل و تناسب در توزیع درآمدها را ایجاد کردند. همچنین به توزیع درآمد عادلانه اهمیت ویژهای دادند و در آخر، قدرت خرید را برای افرادی که حداقل درآمد را دارند، تثبیت کردند.
بر اساس آماری که در سایت Tradingeconomics منتشر شده است، نرخ تورم آبان ۹۷ در ایران ۳۹/۹ درصد بوده است این در حالی است که نرخ تورم شهریور ۹۷ در ایران ۳۶/۹ درصد بوده است.
این افزایش نرخ تورم ۹۷ ایران، بی سابقه بوده و بیشترین نرخ تورم از شهریور ۱۳۹۲ تا به امروز بوده است.
امیدوارم از مقاله استفاده کافی و وافی را برده باشید. نظرات و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک بگذارید، نظر شما دربارۀ تورم فعلی ایران چیست؟! پیش بینی تورم 98 ایران از نظر شما چطور و چگونه می باشد؟ افزایش پیدا می کند یا کاهش؟