با نوسان ناگهانی قیمت دلار، کی پولدار شد؟! کی فقیر شد؟!
دقیقا در زمانی که قیمت دلار به طور ناگهانی زیاد و دوباره به طور ناگهانی کم شد و اخبار قیمت دلار و اخبار نرخ ارز داغ بود، خیلی از کسب و کارها به شدت رشد و سود کردند، در مقابل خیلی از کسب و کارها ضرر کردند و فقیر شدند!
حالا بهتر است اول بپردازیم به برندگان این ماجرا:
۱. سُوداگران و دلالان ارز
بر هیچ کس پوشیده نیست که بیشترین سود را از نوسان قیمت دلار و حتی قیمت یورو را دلالان بردهاند و یکی حامیان اصلی این نواسانات بودهاند.
۲. صنایع صادرات محور
کل شرکتهایی که در فرابورس ایران و بورس اوراق بهادار تهران، شرکت صادراتی محسوب میشوند مانند صنایع پتروشیمی، پالایشگاه، فلزی، معدنی و... سود خوبی کردند.
۳. حوزه معدن صادرات محور
در ایران ۶۷ نوع مادهی معدنی شناخته و یافت شده است، که یک سری از این مواد معدنی فقط به منظور صادرات به خارج از کشور، استخراج میشوند؛ سرب و روی جزو این دسته هستند که با افزایش قیمت دلار، صادرکنندگان این مواد معدنی سود خوبی کردنند.
حسن حسینقلی، رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای صنایع و معادن سرب و روی در رابطه با افزایش قیمت دلار گفت: رفتار هوشمندانه درمورد دلار و نرخ ارز این است که به طور پیوسته اما آهسته، براساس تفاوت تورم داخلی و خارجی قیمت دلار را خودمان افزایش دهیم تا تعادل حفظ شود وگرنه دوباره باید شاهد نوسان ناگهانی قیمت دلار که مانند فنری فشرده شده که رها شده است، باشیم! با افزایش منطقی قیمت دلار از متضرر شدن تعداد زیادی از کسب و کارهای مختلف میتوان جلوگیری کرد، زیرا با افزایش تورم داخلی هزینهی تمام شدهی محصول تولید شده و استخراج شده افزایش مییابد اما درآمد ما از صادرات آن محصولات، ثابت باقی میماند!
۴. حوزه کشاورزی صادرات محور
عجیب و دور از تصور به نظر میرسد! اما با توجه به اینکه محصولات کشاورزی و خشکبار از منابع یکسانی مانند آب، خاک و نیروی انسانی استفاده میکنند در نتیجه فعالیت هزینهبری که وابسته قیمت دلار باشد ندارند، و در ازای فروش محصولات صاردراتی خود که به نرخ ارز دلار وجه دریافت میکنند، عملا سود خوبی از این نوسانات قیمت دلار بردهاند.
حال بد نیست که به بررسی زیاندیدگان این ماجرا هم بپردازیم:
۱. صنایع واردات محور
شرکتهایی که مواد اولیه خود را از خارج از کشور تهیه میکنند به شدت ضرر کردند، چرا که مجبورند مواد اولیه را به قیمتی بالا بخرند و محصول تولید شده را به قیمت احتمالی بالا بفروشند که در این صورت یا با محدودیت مواجه هستند یا کالای آن ها به خاطر گرانی فروش نمیروند. شرکت های خودرو، صنایع غذایی، حمل و نقل و صنایع کامپیوتری و الکترونیکی جزو این دسته میباشند.
۲. تولید کنندگان داخلی
افزایش نرخ ارز یعنی افزایش تورم، در واقع در این حالت خیلی از کسب و کارها و عموم مردم از این مسئله متضرر شدهاند زیرا در واقع ارزش پول ملی کشور که ریال است در مقایسه با ارزهای خارجی، کاهش یافته است. افرایش قیمت اقلام اصلی مورد نیاز مردم معمولا با کمی تاخیر از افزایش نرخ ارز اتفاق میافتد. هنگامی که هزینهی تولید بالا میرود، زور بعضی از تولیدکنندگان داخلی دیگر نمیرسد و به همین راحتی ورشکسته میشوند و از گود بیرون میروند.
۳. سرمایهگذاران خارجی
از طرف دیگر، میل سرمایه گذاران خارجی به سرمایه گذاری در ایران کاهش مییابد زیرا در این صورت آنها نمیتوانند کارکرد سرمایهی خود را در ایران پیش بینی کنند و در نتیجه امنیت مالی ندارند و نتیجهی آخری که از این موضوع میتوان گرفت، سرمایه گذار خارجی، سرمایهی خود را وارد اقتصاد ایران نمیکند تا اقتصاد کشور پیشرفت کند، همین باعث درجا زدن و یا حتی پسرفت اقتصاد کشور میشود.
《مسئلهی اصلی بالا یا پایین رفتن نرخ ارز نیست، مسئلهی اصلی، غیرقابل پیش بینی بودن نوسانات نرخ ارز و مشخص نبودن محدودهی تغییرات آن است》